Φοροδιαφυγή μετά την κήρυξη της πτώχευσης
Διαχειριστής ομόρρυθμης εταιρίας σε συνεννόηση με τους άλλους δύο εταίρους του
υποβάλλουν αίτηση για κήρυξη της πτώχευσης και η απόφαση του πτωχευτικού
δικαστηρίου (Πολυμελές Πρωτοδικείο Ηρακλείου) δημοσιεύτηκε στις 21/06/2015, με
βάση την οποία κηρύχθηκε η πτώχευση με ημερομηνία παύσης πληρωμών τις
14/05/2014 και διορίστηκε σύνδικος πτωχεύσεως. Για το φορολογικό έτος 2014 δεν
υποβλήθηκε καθόλου φορολογική δήλωση από τον διαχειριστή. Η περίοδος
υποβολής των φορολογικών δηλώσεων ήταν από τις 14/05/2015 έως τις 30/06/2015,
ενώ στις 25/06 πήραν παράταση έως τις 31/08/2015.
Κατηγορούμενοι ήταν ο διαχειριστής για φοροδιαφυγή με την ειδικότερη μορφή της
μη υποβολής φορολογικής δήλωσης, και οι άλλοι δύο συνέταιροι για ηθική
αυτουργία στο αδίκημα του διαχειριστή.
Οι υπερασπιστικοί ισχυρισμοί που προβλήθηκαν στο ακροατήριο είχαν ως εξής:
1. Στο διάστημα κατά το οποίο ο διαχειριστής όφειλε να υποβάλλει την φορολογική
δήλωση βγήκε η απόφαση του δικαστηρίου που κήρυξε την πτωχευση, της οποίας μια
από τις συνέπειες είναι και η πτωχευτική απαλλοτρίωση βάσει του άρθρου 17 του
νόμου 3588/2007 (πρώην Πτωχευτικός Κώδικας), δηλαδή η στέρηση της εξουσίας
διάθεσης, διαχείρισης της πτωχευτικής περιουσίας και εκπροσώπησης εκ μέρους του
πτωχού. Συνεπώς εφόσον στις 21/06/2015 υπήρχε ακόμα περιθώριο για υποβολή
φορολογικής δήλωσης, αυτή όφειλε και μπορούσε να υποβληθεί μόνο από τον
σύνδικο της πτώχευσης, ενώ ο διαχειριστής όχι απλά δεν υποχρεούνταν, αλλά δεν
είχε το δικαίωμα να υποβάλλει την πιο πάνω δήλωση κατά το διάστημα από τις
21/06/2015 έως τις 31/08/2015.
2. Συνεπεία του παραπάνω ισχυρισμού, η αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος
της φοροδιαφυγής (άρθρο 66 Παρ. 1 Περ. α' Ν. 4174/2013) δεν στοιχειοθετείται γιατί
ο όρος "μη υποβολή δήλωσης" προϋποθέτει ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο μέσα σε
ολόκληρη την προθεσμία που έχει τεθεί είχε τη δυνατότητα να υποβάλλει τη δήλωση.
Το ότι μπορούσε έως και τις 20/06/2015 είναι ποινικά αδιάφορο (για τον διαχειριστή
και τους συνεταίρους του στην Ο.Ε.) γιατί υπήρχε ένα περιθώριο κάποιων ημερών
ακόμα για τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της φορολογικής δήλωσης.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου αθώωσε τελικά τον διαχειριστή και τους
υπόλοιπους εταίρους της Ο.Ε. επειδή δέχτηκε τους παραπάνω ισχυρισμούς περί μη
ύπαρξης δικαιώματος υποβολής φορολογικής δήλωσης εκ μέρους του πτωχού.